Σύμφωνα με έρευνα του Περιφερειακού Γραφείου του ΠΟΥ για την Ευρώπη που δημοσιεύθηκε στις 10 Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, τα έφηβα κορίτσια έχουν χειρότερη ψυχική υγεία και χαμηλότερα επίπεδα ευημερίας σε όλους τους τομείς σε σύγκριση με τα αγόρια. Μάλιστα, το έμφυλο αυτό χάσμα φαίνεται να επιδεινώνεται όσο αυξάνεται η ηλικία, με τα 15χρονα κορίτσια να παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες δυσκολίες.
Η έρευνα με τίτλο «Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) 2021/2022» παρακολουθεί τις συμπεριφορές που σχετίζονται με την υγεία και το κοινωνικό περιβάλλον σχεδόν 280.000 αγοριών και κοριτσιών ηλικίας 11, 13 και 15 ετών από 44 χώρες της Ευρώπης (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) και της κεντρικής Ασίας.
Τα κορίτσια σημείωσαν σταθερά χαμηλότερη βαθμολογία στην ικανοποίηση από τη ζωή, την ψυχική ευεξία και την αυτοαξιολόγηση της υγείας και υψηλότερη βαθμολογία στη μοναξιά, σε σχέση με τα αγόρια. Περίπου το ένα τέταρτο των 15χρονων κοριτσιών ανέφεραν ότι αισθάνονταν μοναξιά τις περισσότερες φορές ή πάντα τον τελευταίο χρόνο, σε σύγκριση με περίπου ένα στα επτά αγόρια.
Πρόκειται για μία νέα πρόκληση που άφησε πίσω του η Covid-19;
Αν και η πανδημία COVID-19 και τα μέτρα περιορισμού της φαίνεται ότι έχουν επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων, δεν αποτελούν τη μοναδική αιτία επιβάρυνσης της ψυχικής τους υγείας ούτε πρόκειται για μία υγειονομική πρόκληση που ξεκίνησε από αυτά. Στην πραγματικότητα, παρατηρείται μείωση στην ικανοποίηση από τη ζωή και την αυτοαξιολόγηση της υγείας των εφήβων, ιδίως των κοριτσιών, από το 2018, ενώ παρατηρείται αύξηση πολλαπλών παραπόνων για την υγεία από τα παιδιά – όπως δυσκολία στον ύπνο, οσφυαλγία ή πονοκέφαλος ή χαμηλή διάθεση – ήδη από το 2014.
“Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέοι σήμερα είναι ποικίλες και απαιτητικές, από την κλιματική κρίση έως τις ακαδημαϊκές πιέσεις και τις κοινωνικές προσδοκίες και τη διάχυτη επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης”, δήλωσε ο Dr Hans Henri P. Kluge,
Η έρευνα διαπίστωσε, επίσης, ότι το 2022 στην Ελλάδα μόνο δύο στους 5 εφήβους (42%) ανέφεραν ότι απολαμβάνουν «πολύ καλή» υγεία, με το ποσοστό του δείκτη αυτού να μειώνεται σταθερά κατά τη διάρκεια της τελευταίας 15ετίας. Παρόμοια, μόλις ένας στους 3 εφήβους (32%) στη χώρα μας ανέφερε «υψηλά» επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή το 2022, με το ποσοστό αυτό να είναι επίσης σταθερά σε πτώση σε όλη τη διάρκεια της τελευταίας 20ετίας. Τέλος, το 60% των εφήβων ανέφεραν εμμένουσες ψυχολογικές ή/και σωματικές ενοχλήσεις το 2022.
Έγκαιρες παρεμβάσεις με έμφαση στα σχολεία
Τα παραπάνω ευρήματα αποκαλύπτουν τη σημασία της έγκαιρης παρέμβασης. Παρόλο που δεν χρειάζονται όλοι οι έφηβοι που αναφέρουν κακή ψυχική υγεία εξειδικευμένη θεραπεία, όπως αυτή ενός ψυχιάτρου, μπορεί τελικά να χρειαστούν τέτοια θεραπεία, αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα αυτές οι προκλήσεις.
Τα σχολεία αναδεικνύονται ως ένας ιδιαίτερα σημαντικός χώρος για το σκοπό αυτό, καθώς στις περισσότερες χώρες αποτελούν το πρώτο σημείο επαφής για τους εφήβους που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας. Το να βρεθούν τα σχολεία στο επίκεντρο ορισμένων προγραμμάτων προαγωγής και πρόληψης της ψυχικής υγείας μπορεί να αποτελέσει έναν από τους αποτελεσματικότερους τρόπους βελτίωσης της ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων.
Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Twogether
Στην Openous αντιλαμβανόμενοι/ες τις παραπάνω προκλήσεις και ανάγκες έχουμε δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ενδυνάμωσης και προαγωγής της υγείας για έφηβα κορίτσια το οποίο εστιάζει στην ανάπτυξη σημαντικών δεξιοτήτων ζωής, αλλά και στην δημιουργία ομάδα υποστήριξης τόσο από συνομήλικα κορίτσια όσο και από κορίτσια που ανήκουν στην αναδυόμενη ενηλικίωση (18-25 ετών) και τα οποία έχοντας βγει πρόσφατα από την εφηβεία είναι εκεί να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να τις υποστηρίξουν.
Επιπλέον, μέσα από πλήθος σεμιναρίων υποστηρίζουμε και επιμορφώνουμε το εκπαιδευτικό προσωπικό των σχολείων, ώστε να είναι σε θέση να υποστηρίξει τους/τις μαθητές/τριες τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να συμβάλλει στην προαγωγή της ψυχικής τους υγείας.
Μάθε περισσότερα για τα προγράμματα του οργανισμού: www.openous.org
Διάβασε αναλυτικά τη έρευνα: https://hbsc.org/publications/reports/a-focus-on-adolescent-mental-health-and-well-being-in-europe-central-asia-and-canada/
